Deze tekst is voor een groot deel overgenomen uit: >>Radio Nederland Wereldomroep.
Emigreren is spannend, maar terugkeren is zo mogelijk een nog grotere stap. Veel zal er sinds uw emigratie veranderd blijken te zijn in Nederland en remigratie kan onverwacht moeilijk blijken te zijn. Remigranten zijn in Nederland een vergeten groep, zeggen de zg. relocatie-experts. Daarom hier een stappenplan met enkele handige tips en links.
Verschillen tussen expats en emigranten
Expats hebben het nog relatief gemakkelijk. Meestal hebben ze een bedrijf achter zich dat hen en hun gezinnen financieel en praktisch bijstaat. De situatie voor remigranten blijkt moeilijker. Die staan vaak alleen, in een situatie waarin een leven in het buitenland wordt achtergelaten.
Het gebruik van internet
Er kan veel zelf op internetuitgezocht worden. Het zoeken naar banen, huizen, financiële regelingen, etc. Het is de moeite waard om daar flink veel tijd in te steken, want zo kun je in je huidige woonland al heel wat wijzer worden. vHet probleem begint echter bij het inschatten van uw buitenlandse ervaring. Het (bestuurlijke) niveau waarop u gewend was te onderhandelen zit er vaak niet in bij terugkeer naar Nederland, waar u één van de velen bent met vergelijkbare kwalificaties. Het komt er nu op aan eerlijk naar uw ervaring en opgedane kennis te kijken. Hoe kunt u dit ‘vermarkten' op de Nederlandse arbeidsmarkt? Het mag voor u vanzelfsprekend zijn dat u ‘als mens gegroeid bent' en veel geleerd heeft, maar hoe vertaalt u dit zo dat de Nederlandse Human Resources-adviseur het ook daadwerkelijk als meerwaarde ziet?
Je eigen netwerk
Iedereen heeft zijn eigen gebiedje waarover hij of zij meer weet dan jij, zowel in je woonland als in Nederland. Je zult verbaasd staan hoeveel mensen bereid zijn om mee te denken en je te helpen. Het zal ook raadzaam zijn om de Nederlandse ambassade in het woonland te benaderen. Daar zijn ze op de hoogte van alle wetten en regels.
Een goede plek om te netwerken is >>LinkedIn. Bij 'Dutch professionals working abroad' kun je ervaringen uitwisselen en vragen in de groep gooien. Ook >>Facebook kent meerdere groepen van Nederlanders in het buitenland. De grootste is 'If you Ain't dutch you ain't much' met meer dan 25.000 leden.
Duidelijkheid in je situatie
Het is belangrijk om voor je aan het hele proces van remigratie begint, je eigen situatie in kaart te brengen. Zet op een rij wat je situatie nu is en waar je naar toe wilt. Wat voor werk wil je doen, waar wil je wonen, welke scholen zoek je voor je kinderen, over hoeveel geld beschik je. Pas daarna komt het juridische en praktische deel van de remigratie. In wezen zet je alle steentjes op de juiste afstand achter elkaar, en pas dan kun je het proces in gang zetten.
Maar als er een steentje verkeerd staat, wordt het proces gefrustreerd en daardoor raak jij zelf weer gefrustreerd. Een expert kan die frustratie voorkomen, omdat die de weg weet en niet persoonlijk betrokken is.
Zoek een baan
Het beste is om eerst te kijken waar je wilt werken. Voor de hand liggende werkgevers zijn multinationals. Je kunt daarheen je cv mailen en vervolgens bellen met personeelszaken om je situatie voor te leggen. Ook zou je je cv kunnen mailen naar uitzendbureaus en bv. naar C&G Career Services, een bureau dat speciaal is gericht op de buitenlandse werknemer die naar Nederland komt.
Eerst huren, dan eventueel kopen
Mensen met een Nederlandse nationaliteit kunnen zich vestigen waar zij willen. Voordeel van de Randstad is dat er meer banen zijn, voordeel van Oost- en Noord-Nederland is dat je er makkelijker een huis vindt.
Relocatie-experts adviseren om eerst te gaan huren. Als de woonplaats niet bevalt, kun je gemakkelijk weer weg. Een huurhuis is ideaal als uitvalsbasis om het actuele Nederland op je gemak te verkennen. Natuurlijk is de woonplek die je kiest ook afhankelijk van de scholen die je voor je kinderen zoekt. Voor huurhuizen zijn vele websites te vinden. De belangrijkste website voor koophuizen is Funda.
Tweetalige scholen
Een internationale school vind je slechts op enkele plekken in Nederland, maar tweetalige middelbare scholen, waarbij een aantal vakken in het Engels wordt gedoceerd, zijn door het hele land te vinden. In het afgelopen schooljaar waren dat er 101 in totaal.
Voor remigranten zal een internationale school doorgaans te duur zijn, terugkerende expats, voor wie de opleiding van de kinderen (deels) door het bedrijf betaald wordt, zien wellicht niet op tegen schoolgeld van duizenden euro’s.
Vraag studiefinanciering aan
Kinderen met de Nederlandse nationaliteit die in Nederland gaan wonen en studeren, hebben gewoon recht op studiefinanciering, aldus woordvoerder Daniël Blok van de Informatie Beheer Groep in Groningen. Daar kun je ook informatie vinden over tegemoetkoming voor scholieren en tegemoetkoming voor ouders. Voor toelating tot de universiteit moet je wel eerst middelbare-schooldiploma legaliseren. Meer info daarover bij het Nuffic in Den Haag.
Kinderbijslag
Sommige sociale voorzieningen in Nederland zijn ook toegankelijk voor remigranten. Dat geldt bijvoorbeeld voor de kinderbijslag. Op de website van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid staat te lezen dat iedereen met kinderen jonger dan 18 jaar die in Nederland werkt of woont recht heeft op kinderbijslag. De hoogte van de kinderbijslag hangt af van de leeftijd van de kinderen en van de vraag of zij thuis- of uitwonend zijn. Voor de kinderbijslag moet je wel een aanvraagformulier opvragen bij de Sociale Verzekeringsbank.
Ontslagen in het buitenland? Zorg voor ontslagbrief!
Wie remigreert omdat hij ontslagen is in het buitenland moet zich melden bij het UWV. Het recht op een WW-uitkering hangt volgens UWV-woordvoerder Jan Stalman af van het feit of iemand ontslagen is of zelf ontslag heeft genomen. Wie zelf ontslag neemt kan geen beroep doen op de WW, wie ontslagen is, moet daarvan een schriftelijk bewijs van de werkgever kunnen overleggen.
De hoogte van de WW hangt weer af van het arbeidsverleden over de laatste vijf jaar, of dat nu in Nederland of in een ander land is. Binnen de EU zijn daarover afspraken gemaakt die gelden voor alle EU-landen. Maar ook met sommige niet EU-landen, zoals de VS, zijn er bilaterale afspraken. De zaak wordt simpeler als iemand voor een Nederlands bedrijf in een ander land gedetacheerd is geweest, want dan zijn er doorgaans in Nederland ook premies en belasting betaald.
Bijstand en ziektekostenverzekering
Op de website van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid staan de voorwaarden vermeld voor het aanvragen een bijstandsuitkering. Ook daarvoor geldt dat iemand legaal in Nederland moet wonen en een vaste verblijfplaats dient te hebben, niet in eigen onderhoud kan voorzien en over onvoldoende eigen middelen beschikt. Een gezin mag niet meer dan 10.910 euro bezitten, voor een individuele aanvrager is de grens de helft van dit bedrag, 5.455 euro.
Volgens Jeantine Reiger, woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, gelden voor het recht op een uitkering in principe dezelfde voorwaarden als voor andere Nederlanders die al in Nederland wonen. Maar aan remigranten worden aanvullende voorwaarden gesteld. De uitkerende instantie, de gemeente, zal ook onderzoeken of de aanvrager een persoonlijke en duurzame band met Nederland heeft. Het gaat dan om juridische, sociale en economische binding. Vragen die hierbij gesteld worden gaan bijvoorbeeld over het hebben van een tweede woning buiten Nederland, de verblijfplaats van gezinsleden, het doel van het verblijf in Nederland, mogelijke binding met een ander land en de plaats in het maatschappelijk leven.
Iedereen die in Nederland woont of werkt is op basis van de AWBZ verzekerd voor ziektekosten. Zorgverzekeraars zijn verplicht om aanvragers die voldoen aan bovenstaand criterium te accepteren. De keuze is groot, maar op internet kan men de paketten vergelijken die de verschillende zorgverzekeraars aanbieden.
Geen goede remigrantenregeling in Nederland
De Nederlandse wet kent geen speciale regelingen voor Nederlanders in het buitenland die terugkeren. Nederland kent wel een wettelijke regeling inzake kennismigranten en een subsidie voor buitenlandse remigranten die Nederland weer willen verlaten.
>>Meer tips voor een terugkeer naar Nederland.
